Η κινηματογραφική ταινία “Lion of Sparta” (Αύγουστος 1962), παρά τον ειρωνικό σχολιασμό πολλών ελίτ κριτικών ότι “είναι μια ταινία που δεν αξίζει να τη θυμάται κανένας”, υπήρξε αρκετά αξιοπρεπής και με προθέσεις να μείνει στο πνεύμα της ιστορίας, χωρίς ακρότητες και υπονοούμενα. Τούτο, άλλωστε, είχε γίνει σαφές στο σεναριογράφο Τζόρτζ Σεντ Τζορτζ από τον Σπύρο Σκούρα αφεντικό, τότε, της παραγωγού εταιρείας 20th Century Fox.
Ο δε σκηνοθέτης της, ο Ράντολφ Ματέ --αν και στη δύση της καριέρας του-- την αντιμετώπισε με τη γνωστή του επαγγελματική σοβαρότητα στο πλαίσιο της χολιγουντιανής επικής παραγωγής. Περίφημο και το καστ. Κάποιες, δευτερεύουσας ιστορικής σημασίας, λεπτομέρειες δεν επηρέασαν την γενική εικόνα.
Το δόγμα “σεναριογραφική αδεία” λειτούργησε με πολύ φειδώ στη μυθοπλασία. Θετική κι αρνητική συνάμα υπήρξε η κάποια υπερβολική ηρωική εικόνα και λόγος, που αν το καλοεξετάσει κάποιος δεν διαφέρει από τις περιγραφές των σχολικών μας εγχειριδίων στα σχετικά με την τριήμερη μάχη στις Θερμοπύλες... Μας κολακεύει, εξ άλλου, στον πατριωτισμό μας ως απογόνους ηρώων.
Να επισημανθεί μια παράλειψη-αδικία στην ταινία, αν και ακόμα και ούτε στα σχολικά βιβλία αναφέρεται με σαφήνεια: οι Έλληνες μαχητές στο στενό των Θερμοπυλών δεν ήταν μόνον οι 300 Σπαρτιάτες του Λεωνίδα. Δεν αναφέρεται ότι πλάι στους Σπαρτιάτες έπεσαν και 700 Θεσπιείς, που παρέμειναν εθελοντικά στις θέσεις τους, παρά την προτροπή του Λεωνίδα να φύγουν αφού κανένας πάτριος νόμος δεν τους επέβαλλε να μείνουν. Έπεσαν επίσης και οι είλωτες που συνόδευαν ένας κάθε Σπαρτιάτη στρατιώτη. Η παράλειψη φυσικά αναπαράγεται και στο κόμικ.
Η ταινία γυρίστηκε εξ ολοκλήρου στην Ελλάδα. Στη Βουλιαγμένη του Λουτρακίου τα εξωτερικά και στο στούντιο της Ανζερβός τα εσωτερικά. Οι δε χιλιάδες κομπάρσοι (τα διαφημιστικά, μιλάνε για 20.000 (!) ξεπερνώντας και τις υπερβολές στις αριθμητικές εκτιμήσεις του Ηρόδοτου) ήταν Έλληνες φαντάροι, που διέθεσε το ελληνικό υπουργείο άμυνας.
Στους κύριους ρόλους εμφανίζονταν: Richard Egan (Λεωνίδας), Ralph Richardson (Θεμιστοκλής), Diane Baker (Ελλάς, μνηστή του Φίλωνος), Barry Coe (Φίλων, ο fiction πρωταγωνιστής), David Farrar (Ξέρξης), Donald Houston (Υδράνης), Kieron Moore (Εφιάλτης -κανένας Έλληνας σε όσους είχε προταθεί δέχτηκε τον ρόλο!), John Crawford Αγάθων, Σπαρτιάτης κατάσκοπος), Robert Brown (Πενθεύς, υπαρχηγός του Λεωνίδα), Sandro Giglio (Ξενάθων), ενώ από ελληνικής πλευράς συμμετείχαν η Άννα Συνοδινού (Γοργώ, γυναίκα του Λεωνίδα), Δήμος Σταρένιος (Σάμος, ο γιδοβοσκός), Μιχάλης Νικολινάκος (Μύρων), Γιώργος Μούτσιος (Δημόφιλος ο Θεσπιεύς), Νίκος Παπακωνσταντίνου (Γρύλλος, πατέρας του Φίλωνος). Επίσης έπαιζαν στην ταινία, αλλά δεν είχαν ρόλο στο κόμικ οι: Άννα Ραφτοπούλου, Ζαννίνο, Μαριέτα Φλεβοτόμου και Κώστας Μπαλαδήμας… Βοηθός σκηνοθέτη ο Ερρίκος Ανδρέου. Η μουσική ήταν του Μάνου Χατζιδάκι.
Η αθηναϊκή πρεμιέρα της ταινίας πραγματοποιήθηκε στις 22 Οκτωβρίου 1962.
Ο δε σκηνοθέτης της, ο Ράντολφ Ματέ --αν και στη δύση της καριέρας του-- την αντιμετώπισε με τη γνωστή του επαγγελματική σοβαρότητα στο πλαίσιο της χολιγουντιανής επικής παραγωγής. Περίφημο και το καστ. Κάποιες, δευτερεύουσας ιστορικής σημασίας, λεπτομέρειες δεν επηρέασαν την γενική εικόνα.
Το δόγμα “σεναριογραφική αδεία” λειτούργησε με πολύ φειδώ στη μυθοπλασία. Θετική κι αρνητική συνάμα υπήρξε η κάποια υπερβολική ηρωική εικόνα και λόγος, που αν το καλοεξετάσει κάποιος δεν διαφέρει από τις περιγραφές των σχολικών μας εγχειριδίων στα σχετικά με την τριήμερη μάχη στις Θερμοπύλες... Μας κολακεύει, εξ άλλου, στον πατριωτισμό μας ως απογόνους ηρώων.
Να επισημανθεί μια παράλειψη-αδικία στην ταινία, αν και ακόμα και ούτε στα σχολικά βιβλία αναφέρεται με σαφήνεια: οι Έλληνες μαχητές στο στενό των Θερμοπυλών δεν ήταν μόνον οι 300 Σπαρτιάτες του Λεωνίδα. Δεν αναφέρεται ότι πλάι στους Σπαρτιάτες έπεσαν και 700 Θεσπιείς, που παρέμειναν εθελοντικά στις θέσεις τους, παρά την προτροπή του Λεωνίδα να φύγουν αφού κανένας πάτριος νόμος δεν τους επέβαλλε να μείνουν. Έπεσαν επίσης και οι είλωτες που συνόδευαν ένας κάθε Σπαρτιάτη στρατιώτη. Η παράλειψη φυσικά αναπαράγεται και στο κόμικ.
Η ταινία γυρίστηκε εξ ολοκλήρου στην Ελλάδα. Στη Βουλιαγμένη του Λουτρακίου τα εξωτερικά και στο στούντιο της Ανζερβός τα εσωτερικά. Οι δε χιλιάδες κομπάρσοι (τα διαφημιστικά, μιλάνε για 20.000 (!) ξεπερνώντας και τις υπερβολές στις αριθμητικές εκτιμήσεις του Ηρόδοτου) ήταν Έλληνες φαντάροι, που διέθεσε το ελληνικό υπουργείο άμυνας.
Στους κύριους ρόλους εμφανίζονταν: Richard Egan (Λεωνίδας), Ralph Richardson (Θεμιστοκλής), Diane Baker (Ελλάς, μνηστή του Φίλωνος), Barry Coe (Φίλων, ο fiction πρωταγωνιστής), David Farrar (Ξέρξης), Donald Houston (Υδράνης), Kieron Moore (Εφιάλτης -κανένας Έλληνας σε όσους είχε προταθεί δέχτηκε τον ρόλο!), John Crawford Αγάθων, Σπαρτιάτης κατάσκοπος), Robert Brown (Πενθεύς, υπαρχηγός του Λεωνίδα), Sandro Giglio (Ξενάθων), ενώ από ελληνικής πλευράς συμμετείχαν η Άννα Συνοδινού (Γοργώ, γυναίκα του Λεωνίδα), Δήμος Σταρένιος (Σάμος, ο γιδοβοσκός), Μιχάλης Νικολινάκος (Μύρων), Γιώργος Μούτσιος (Δημόφιλος ο Θεσπιεύς), Νίκος Παπακωνσταντίνου (Γρύλλος, πατέρας του Φίλωνος). Επίσης έπαιζαν στην ταινία, αλλά δεν είχαν ρόλο στο κόμικ οι: Άννα Ραφτοπούλου, Ζαννίνο, Μαριέτα Φλεβοτόμου και Κώστας Μπαλαδήμας… Βοηθός σκηνοθέτη ο Ερρίκος Ανδρέου. Η μουσική ήταν του Μάνου Χατζιδάκι.
Η αθηναϊκή πρεμιέρα της ταινίας πραγματοποιήθηκε στις 22 Οκτωβρίου 1962.
Λίγους μήνες αργότερα από την εμφάνιση της ταινίας στις αίθουσες και συγκεκριμένα με ημερομηνία 1 Ιανουαρίου 1963 κυκλοφόρησε από τη Dell και στη σειρά Four Colors -classic movies το κόμικ “Lion of Sparta” προσαρμογή της κινηματογραφικής ταινίας.
Δεν θα το χαρακτήριζε κανένας ως μία από τις επιτυχημένες εικονογραφικά προσαρμογές. τις σειράς, αλλά σίγουρα κρατάει το πνεύμα της ταινίας, καθώς και ατόφια τμήματα διαλόγων από αυτήν με συνέπεια τα κείμενα στα “συννεφάκια” να είναι αρκετά μεγάλα με λόγο πομπώδη. Το γεγονός ότι στη μετάφραση ο λόγος έγινε σε μερικά σημεία ακόμα πιο πομπώδης οφείλεται σε.. εθνικο-πατριωτικούς λόγους στους οποίους ο μεταφραστής-διασκευαστής φαίνεται ότι είναι επιρρεπής!
Δεν θα το χαρακτήριζε κανένας ως μία από τις επιτυχημένες εικονογραφικά προσαρμογές. τις σειράς, αλλά σίγουρα κρατάει το πνεύμα της ταινίας, καθώς και ατόφια τμήματα διαλόγων από αυτήν με συνέπεια τα κείμενα στα “συννεφάκια” να είναι αρκετά μεγάλα με λόγο πομπώδη. Το γεγονός ότι στη μετάφραση ο λόγος έγινε σε μερικά σημεία ακόμα πιο πομπώδης οφείλεται σε.. εθνικο-πατριωτικούς λόγους στους οποίους ο μεταφραστής-διασκευαστής φαίνεται ότι είναι επιρρεπής!
Γιώργος Βλάχος
19-6-2016
19-6-2016
No comments:
Post a Comment